Grupa wiekowa 41-50 lat
Badanie ginekologiczne
W wieku 40-50 lat kobiety powinny odwiedzać ginekologa przynajmniej raz w roku, nawet jeśli nie mają żadnych dolegliwości. Wizyta taka obejmuje standardowe badanie ginekologiczne, które może obejmować: badanie fizykalne narządów rodnych, USG transwaginalne, badania hormonalne, konsultację w zakresie objawów menopauzy (jeśli pojawiają się zaburzenia miesiączkowania, uderzenia gorąca, zmiany nastroju).
Cytologia
Jeśli wyniki wcześniejszych badań były prawidłowe, cytologię można wykonywać co 3 lata. W przypadku nieprawidłowych wyników cytologii, zakażenia wirusem HPV, osłabionej odporności, bądź innych czynników ryzyka, lekarz może zalecić wykonywanie cytologii co roku.
USG piersi
Jest zalecane przez ginekologa dla kobiety poniżej 45 r.ż., zwłaszcza jeśli mają gęstą tkankę gruczołową piersi, z grupy ryzyka (np.z rodzinną historią raka piersi lub mutacjami genów BRCA1/BRCA2). USG piersi zaleca się wykonywać profilaktycznie co 1-2 lata, jeśli nie występują żadne niepokojące objawy ani czynniki ryzyka.
- Aby wykonać USG piersi w ramach NFZ, potrzebujesz skierowania od ginekologa.
- Jeśli chcesz wykonać USG piersi prywatnie, nie potrzebujesz skierowania. Wystarczy umówić się na badanie w wybranej prywatnej klinice lub placówce diagnostycznej. To opcja szybsza, jeśli nie chcesz czekać na badanie w ramach NFZ.
Mammografia
W ramach programu profilaktyki raka piersi, mammografia jest zalecana co 2 lata dla kobiet w wieku 45-74 lat, o ile nie występują czynniki podwyższonego ryzyka. W tym przedziale wiekowym mammografia jest oferowana bezpłatnie co 2 lata. Kobiety z obciążeniem genetycznym (mutacje w genach BRCA1, BRCA2) lub te, które mają w rodzinie przypadki raka piersi, mogą wymagać częstszych badań. W takich przypadkach mammografię można wykonywać nawet co roku.
Aby skorzystać z mammografii, możesz to zrobić zarówno w ramach publicznej opieki zdrowotnej (NFZ), jak i prywatnie.
- Po pierwsze, istnieje Program Profilaktyki Raka Piersi, który umożliwia kobietom w wieku od 45 do 74 lat wykonywanie bezpłatnej mammografii bez skierowania co 2 lata. Program skierowany jest do kobiet, które: Są w wieku 45-74 lat. Nie miały wykonanej mammografii w ciągu ostatnich dwóch lat. Nie były wcześniej leczone z powodu raka piersi. Jak się zgłosić? Znajdź placówkę: Wejdź na stronę NFZ aby znaleźć najbliższą placówkę wykonującą badanie w ramach programu profilaktycznego. Zgłoś się do placówki osobiście lub telefonicznie, by umówić termin badania. Nie musisz mieć skierowania, jeśli spełniasz kryteria wiekowe.
- Po drugie, jeśli jesteś młodsza niż 45 lat lub jeśli potrzebujesz mammografii w ramach diagnostyki medycznej, potrzebujesz skierowania od lekarza. Skierowanie może wystawić ginekolog. Lekarze mogą wystawić skierowanie, jeśli istnieją wskazania medyczne, np. wyczuwalne zmiany w piersiach, niepokojące objawy lub jeśli istnieją czynniki ryzyka, takie jak obciążenie rodzinne.
- W trzecim przypadku, mammografię możesz również wykonać prywatnie, bez skierowania. W prywatnych placówkach koszt badania wynosi zwykle od 100 do 300 zł, w zależności od kliniki. Jest to opcja szybsza, jeśli nie chcesz czekać w kolejce w ramach NFZ lub jeśli nie kwalifikujesz się do programu profilaktycznego.
Do ginekologa w ramach NFZ nie jest wymagane skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu (internisty). Pacjentka może bezpośrednio umówić się na wizytę. W ramach publicznej opieki zdrowotnej wizyty są bezpłatne dla osób ubezpieczonych.
Aby skorzystać z USG piersi w Polsce, możesz to zrobić zarówno w ramach publicznej opieki zdrowotnej (NFZ), jak i prywatnie.
Badanie kolonoskopia
Kolonoskopia to badanie, które pozwala na ocenę stanu jelita grubego i wykrycie ewentualnych zmian, takich jak polipy, które mogą prowadzić do rozwoju raka jelita grubego. Wykonywanie kolonoskopii profilaktycznej jest zalecane głównie w celu wczesnego wykrycia zmian nowotworowych. Jeśli w rodzinie występował rak jelita grubego (zwłaszcza u bliskich krewnych), zaleca się rozpoczęcie kolonoskopii wcześniej, zwykle 10 lat przed wiekiem, w którym choroba wystąpiła u najbliższego krewnego, lub od 40. roku życia.
Pacjent w wieku 40-49 lat, który posiada krewnego pierwszego stopnia, może uzyskać dostęp do kolonoskopii w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) lub prywatnie.
- Po-pierwsze, pacjent w wieku 40-49 lat, który posiada krewnego pierwszego stopnia, u którego rozpoznano nowotwór jelitagrubego, bez objawów klinicznych sugerujących nowotwór jelita grubego, który nie miał wykonanej kolonoskopii w ciągu ostatnich 10 lat, może skorzystać z Programu Badań Przesiewowych w Kierunku Raka Jelita Grubego. Pacjent może zgłosić się do placówki uczestniczącej w programie i zarejestrować się na badanie kolonoskopowe bez skierowania, podając informację o obciążeniu rodzinnym. Lista placówek uczestniczących w programie jest dostępna na stronach NFZ i Ministerstwa Zdrowia. Program przesiewowy obejmuje wykonanie kolonoskopii, w tym: pobranie wycinków z nacieku nowotworowego lub zmian podejrzanych o charakter nowotworowy; usunięcie polipów wielkości do 15 mm; poddanie badaniu histopatologicznemu wszystkich wycinków i usuniętych polipów; wskazanie konkretnych zaleceń dotyczących leczenia u osób, które wykonały kolonoskopię przesiewową. Kolonoskopia jest precyzyjna i trwa od 15 do 40 minut. W zależności od wskazań medycznych badanie może być przeprowadzone w znieczuleniu miejscowym (z zastosowaniem żelu znieczulającego) lub znieczuleniu ogólnym, dlatego pacjent nie odczuwa dyskomfortu.
- Po drugie, pacjent z obciążeniem rodzinnym może najpierw udać się do lekarza pierwszego kontaktu (internisty), który może wystawić skierowanie na kolonoskopię na podstawie wywiadu rodzinnego oraz indywidualnych czynników ryzyka. Wizyta u lekarza specjalisty, np. gastroenterologa, również może zakończyć się skierowaniem na kolonoskopię. Po uzyskaniu skierowania lub zgłoszeniu się do programu przesiewowego, pacjent może zapisać się na badanie w wybranej placówce, która ma umowę z NFZ. Czas oczekiwania na kolonoskopię może się różnić w zależności od regionu i placówki. W przypadku osób z grupy ryzyka (obciążenie rodzinne) badanie może być priorytetowe.
- Jeśli pacjent nie chce czekać na badanie w ramach NFZ lub woli wykonać kolonoskopię szybciej może umówić się na badanie bez skierowania w prywatnej placówce. Cena prywatnej kolonoskopii w Polsce waha się od około 400 do 1000 zł, w zależności od placówki i dodatkowych usług (np. znieczulenie). Czas oczekiwania na prywatną kolonoskopię jest zazwyczaj krótszy niż w ramach NFZ.
Bez względu na to, czy badanie jest wykonywane prywatnie, czy w ramach NFZ, pacjent musi się do niego odpowiednio przygotować. Kilka dni przed badaniem zaleca się dietę ubogą w błonnik, a dzień przed kolonoskopią – picie wyłącznie płynów klarownych. Zwykle pacjent otrzymuje preparat przeczyszczający, który pomaga oczyścić jelita przed badaniem.
Badanie Prostaty PSA (Prostate-Specific Antigen)
PSA to białko produkowane przez prostatę, a jego podwyższony poziom we krwi może wskazywać na problemy z prostatą, takie jak przerost gruczołu krokowego, zapalenie prostaty czy rak prostaty. U zdrowych mężczyzn, bez rodzinnej historii raka prostaty, zaleca się rozpoczęcie regularnych badań PSA po ukończeniu 50. roku życia. Jeśli w rodzinie występują przypadki raka prostaty (np. ojciec lub brat chorowali na raka prostaty), badanie PSA należy rozpocząć wcześniej, już po 40. roku życia. Mężczyźni z podwyższonym ryzykiem mogą wymagać częstszych badań (np. corocznych), w zależności od zaleceń lekarza. Norma PSA różni się w zależności od wieku, ale ogólnie za wartości normalne uważa się wynik do 4 ng/ml. Jednak nie jest to sztywna granica, a wartości mogą być różnie interpretowane w zależności od wieku i zdrowia pacjenta.
Aby skorzystać z usług urologa w ramach NFZ, wymagane jest skierowanie od lekarza lub możesz zgłosić się na konstultację prywatnie (bez skierowania). Poziom PSA można sprawdzić poprzez pobranie krwi w naszej placówce na NFZ, posiadając skierowanie od lekarza naszej przychodni.
Badanie okulistyczne
W wieku 40-60 lat zaleca się badania wzroku co 2 lata, ponieważ w tym wieku mogą zaczynać się problemy związane z presbiopią (starczowzroczność), a także wzrasta ryzyko chorób oczu, takich jak jaskra czy zaćma.
W Przychodniu Ursynowskiej możesz skorzystać z konsultacji okulistycznej. Konsultacja wymaga skierowania od lekarza naszej lub innej przychodni.
umów wizytę widget
Jakie Badania należy
kontrolować co 1-2 lata?
- Morfologia
- Ferrytyna
- Profil Lipidowy
- Kwas foliowy
- Glukoza na czczo
- Badanie kału
- Badanie moczu
RTG klatki piersiowej – kiedy jest potrzebne?
RTG klatki piersiowej nie jest rutynowo stosowane jako badanie profilaktyczne, a jego częstotliwość zależy od wskazań medycznych. U osób z przewlekłymi chorobami płuc (np. astma, POChP) czy niewydolnością serca, a także u palaczy, lekarz może zlecić RTG raz na kilka lat, aby monitorować stan zdrowia, jednak nie jest to zalecane w ramach profilaktyki u osób zdrowych.
W przypadku gruźlicy czy zapalenia płuc RTG może być wykonane zarówno przed rozpoczęciem leczenia, jak i po jego zakończeniu, w celu oceny skuteczności terapii. Pracownicy narażeni na kontakt z azbestem, pyłami czy dymem (np. górnicy, hutnicy) powinni regularnie przechodzić RTG klatki piersiowej, zgodnie z przepisami
Bezpieczeństwa i Higieny Pracy.
Badanie RTG klatki piersiowej wymaga skierowania od lekarza. Można je również wykonać prywatnie – w takim przypadku skierowanie nie jest wymagane, a badanie można zrealizować w wybranej prywatnej placówce diagnostycznej.
